Moim okiem: Ciemno – ciemniej – Canon

     Do zoomów o jasności mniejszej od f/5.6 wszyscy zdążyliśmy się już przyzwyczaić. Takie maksymalne otwory względne widzimy przeważnie w superzoomach. Trudno „zamknąć je” w granicach f/5.6 tak, by móc wystarczająco wyciągnąć w górę zakres ogniskowych, a jednocześnie nie odstraszać klientów wymiarami, ciężarem i ceną. Stąd obecność szkieł w rodzaju APSowych 18-200 mm f/3.5-6.3. Takie ponadnormatywnie małe otwory spotyka się także w telezoomach, szczególnie gdy mają sięgnąć 300 mm. Z rzadka pojawiają się konstrukcje kończące się przy najdłuższej ogniskowej światłem f/6.7, podobnie jak ciemniejsze niż f/5.6 zoomy standardowe. Tu celem jest znaczące ograniczenie gabarytów. Stąd niedawny Nikkor 16-50 mm f/3.5-6.3 zaprezentowany z Nikonem Z50 albo M.Zuiko 12-50 mm o identycznym jak u Nikkora zakresie jasności. W tym drugim wypadku dodatkowym celem było wewnętrzne zoomowanie oraz wyciszenie obiektywu na potrzeby filmowania.

     Jednak cały czas mamy do czynienia ze stosunkowo niedużym przekroczeniem – przede wszystkim psychologicznej – granicy f/5.6. Dziura f/6.3 jest bowiem mniejsza o 1/3 działki, a f/6.7 o pół działki.

     Okazuje się, że to nie koniec ściemniania, a przodownikiem w tym procesie uparł się być Canon. Z miesiąc temu ogłosił on wprowadzenie do oferty uniwersalnego zooma 24-105 mm o jasności f/4-7.1. Tak, dobrze się domyślacie, to pełnoklatkowe szkło RF. Ciemniejsze niż f/5.6 już o 2/3 działki. Ale to jeszcze nic. Canon planuje bowiem dotrzeć do kolejnej psychologicznej granicy, czyli f/8. Dotychczas tak nieduży maksymalny otwór względny spotykaliśmy wyłącznie w bardzo długich teleobiektywach. Zazwyczaj pozbawionych już autofokusa, gdyż przy tym świetle słabo daje on sobie radę. Wyjątkiem jest tu lustrzana Minolta 500 mm f/8, później przejęta przez Sony i sprzedawana pod jego marką. Teraz właściwie nie ma już szans na kupienie fabrycznie nowej sztuki, więc wygląda że Canon chce zająć jej miejsce. Ma to zamiar zrobić za pomocą zooma z mocowaniem EF-M. Tak, to ten bezlustrowy system, który już dawno miał umrzeć, ale jakoś nie ma zamiaru. A właśnie pojawiła się informacja, że Canon w ciągu najbliższych miesięcy zamierza go wesprzeć pięcioma obiektywami.

     Są wśród nich dwie stałki f/2: 15 mm i 52 mm, makrówka 62 mm f/4 IS oraz dwa zoomy. Pierwszym jest stosunkowo jasny, stabilizowany 18-45 mm f/2.8-4, drugim właśnie ten, do którego prowadzi niniejszy artykuł: EF-M 100-300mm f/5.6-8 IS STM.

     Mocne, prawda? Nie dość, że f/8 na długim końcu, to jeszcze f/5.6 na krótkim. Ciemnica straszna, liczyć tylko należy, że będzie malutki, czyli dobrze dopasowany do gabarytów EOSów M. A przy tym świetny pod względem jakości tworzonego obrazu. Cóż, z pewnością w słabym oświetleniu będzie mu ciężko. Jednak – jak myślę – w Canonie policzyli, że wśród użytkowników tego systemu jest sporo miłośników fotografii wyżowej, jak ją nazwał Andrzej A. Mroczek. Czyli aparat zabieramy ze sobą tylko gdy świeci słońce. Chmury, mgła, deszcz – sprzęt zostaje w domu. Przy takim podejściu, skromne światło f/5.6-8 nie powinno przeszkadzać. W zasadzie nie powinno.

     Czy to dobry kierunek rozwoju optyki EF-M? Osobiście wolałbym trochę inny, choćby dodanie jasnych zoomów. Jednak Canon, trochę podobnie jak w przypadku swoich lustrzanek APSC, chce pozostawić EOSy M na poziomie sprzętu typowo amatorskiego. Co ma sens, jeśli chce zapobiec kanibalizacji pozostałych rodzin aparatów. Co nie ma sensu według tych, którzy uważają że jedyną słuszną drogą byłoby zamknięcie tego rozdziału i stworzenie APSowych bezlustrowców na bazie bagnetu RF, czyli wzorem Nikona.

     Ale jeśli Canon ma siłę i pomysł jak ciągnąć za ogon tyle srok, życzę mu jak najlepiej. Na razie ogłosił, że system optyki EF jest kompletny i na razie nie trzeba go rozwijać. Sporo w tym racji i sensu, stąd nie dziwi przeniesienie części zwolnionych mocy twórczych na obiektywy EF-M i w ogóle system EOS M. W zeszłym roku pojawiły się EOSy M6 Mark II i M200, w tym pewnie przyjdzie czas na zmiany w liniach „5” i „50”. W Polsce ta rodzina Canonów leży w zainteresowaniach zaledwie garstki fotografujących, lecz na świecie, a szczególnie na Dalekim Wschodzie, sprawy wyglądają inaczej. Jeśli więc Canon widzi perspektywy jej rozwoju, wypada się cieszyć. Byle tylko nie zostawił z pustymi rękami tych planujących swój rozwój w towarzystwie EOSów R. Niby pełzające premiery Canonów R5, R6 (i nie tylko) trwają od jakiegoś czasu, więc wkrótce powinno urodzić się coś konkretnego. Jednak pojawia się obawa, czy przypadkiem jakieś istotniejsze siły nie zostaną przekierowane na stworzenie systemu testów na koronawirusa. Canon właśnie ogłosił swoje wejście w temat. Zrobił to dzień po analogicznej zapowiedzi Fuji, co pachnie podjęciem wyzwania. Teraz czekamy na działania Sony, Nikona i Panasonica.